Ofensywa Tet – początek wojny telewizyjnej

Przeprowadzona na początku 1968 r. siłami wietnamskich komunistów ofensywa Tet stała się punktem zwrotnym w trwającej od wielu lat wojnie wietnamskiej, a także pierwszą bitwą telewizyjną. Relacje z walk w Południowym Wietnamie pokazały wpływ, jaki na społeczeństwa, a tym samym na losy świata, mogą wywierać środki masowego przekazu.

Na początku lipca 1967 r. w Hanoi, stolicy Demokratycznej Republiki Wietnamu (Wietnamu Pn.), zapadła decyzja o podjęciu ofensywy generalnej na Południu, skierowanej przeciwko siłom Republiki Wietnamu oraz wspierającej ją międzynarodowej koalicji, na czele której stały USA. Komunistyczni planiści z Wietnamu Północnego opracowali ambitny i ryzykowny plan, zgodnie z którym połączone siły Narodowego Frontu Wyzwolenia Wietnamu Południowego (tzw. Viet Cong) i Ludowej Armii Wietnamu miały uderzyć na ośrodki miejskie oraz pozostałe cele w Wietnamie Południowym. Wśród nich znajdowały się w szczególności obiekty wojskowe, budynki administracji państwowej oraz rozgłośnie radiowe.

US_Embassy_Saigon_January_1968

Ambasada USA w Sajgonie w styczniu 1968 r. Atak saperów Viet Congu na ten obiekt okazał się mieć kluczowe znaczenie dla losów wojny.
(Źródło: US Army images / Public Domain)

Termin ataku został wyznaczony na święto Tet, które było hucznym powitaniem chińskiego księżycowego Nowego Roku. Tradycyjnie w okresie tym obowiązywało zawieszenie broni, stąd też rozpoczęcie walk na dużą skalę w takim momencie wydawało się nieprawdopodobne. Wśród amerykańskich dowódców pojawiały się jednak opinie o możliwości rozpoczęcia przez wietnamskich komunistów operacji porównywalnej do niemieckiej kontrofensywy w Ardenach. Głosy te były odosobnione, a napływające z CIA informacje ostrzegające o zagrożeniu zostały w dużej mierze zignorowane lub błędnie zinterpretowane. Amerykańscy dowódcy doszli do wniosku, że regularne wojska Wietnamu Północnego szykują się do ataku przez Strefę Zdemilitaryzowaną (DMZ). Na tym tle wyróżnił się gen. Fred Weyand, który wyczuwając rosnące zagrożenie, namówił swego przełożonego gen. Westmorelanda na przesunięcie części wojsk znad granicy w rejon Sajgonu. Decyzja ta miała kluczowe znaczenie dla losów nadchodzącego starcia. Ponadto władze w Sajgonie skróciły świąteczny rozejm z 48 do 36 godzin, choć stosowne rozkazy nie dotarły na czas do wszystkich południowowietnamskich jednostek wojskowych.

W nocy 30 stycznia 1968 r. na ulice południowowietnamskich miast wyległy tłumy ludzi, którzy chcieli powitać Rok Małpy. Przy huku fajerwerków partyzanci Viet Congu, wspierani przez regularne wojska północnowietnamskie, ruszyli do natarcia. Siły komunistyczne zaatakowały 5 najważniejszych miast na Południu, a także 36 stolic prowincji, 64 stolic okręgów oraz wiele wsi. Główny atak skierowany był na Sajgon, stolicę Wietnamu Południowego, na centrum którego uderzyły 4 tysiące komunistycznych bojowników. Wśród zaatakowanych celów znalazł się Pałac Niepodległości – rezydencja prezydenta Thieu, a także rozgłośnia radiowa, kwatera marynarki, lotnisko Tan Son Nhut i Połączony Sztab Generalny, będący wojskowym centrum Wietnamu Południowego oraz amerykańska ambasada. Szczególnego znaczenia nabrały wydarzenia w tym ostatnim obiekcie, zaatakowanym przez 19 saperów Viet Congu, członków elitarnego batalionu C-10. Ludzie ci przedarli się przez mur okalający ambasadę i nieznacznie uszkodzili ją poprzez ostrzał z broni palnej oraz granatników. W rezultacie trwających 6 godzin walk zginęło 5 amerykańskich żołnierzy ochraniających placówkę, przy czym wszyscy napastnicy zostali zabici bądź pojmani. W ślad za amerykańskim jeepem, który podczas uwalniania ambasady staranował jej główne wejście, ruszyli dziennikarze wraz z ekipami telewizyjnymi. Dramatyczne doniesienia przedstawiające atak partyzantów na symbol obecności USA w regionie zapoczątkowały pierwszą wojnę telewizyjną.

MPs-Battle-at-US-Embassy_1968

Żołnierze amerykańskiej żandarmerii wojskowej (MP) podczas walk o ambasadę amerykańską w Sajgonie 31 stycznia 1968 r. Według danych Vietnam Veterans of America dzień ten, w czasie którego poległo 245 amerykańskich wojskowych, był najgorszy dla Amerykanów pod względem strat podczas całej wojny wietnamskiej.
(Źródło: NBC News Picture Book of 1968 / kingsacademy.com)

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *